Tesis Özel Güvenlik El Kitabı, NATO’yu ilgilendiren iş ve projelere ait güvenlik işlemlerini kolaylaştırmak için hazırlanmıştır. Sorumlu makam olan Kuzey Atlantik Anlaşması Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından, NATO güvenlik esas ve usulleri çerçevesinde Millî Savunma Bakanlığı ile koordineli olarak yürütülmektedir.
Askerî tesislerde gerçekleştirilen savunma sanayi projelerinde belirtilen güvenlik esasları ve kontrolü uygulanmaktadır.
Savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmaların sahip oldukları “Kritik Altyapılı / Stratejik Tesisler ”in, Milli Savunma Bakanlığı ihtiyaçlarını karşılayacak üretimleri yapabilmeleri, dünyaya açılabilmeleri ve uluslararası standartlara erişebilmelerini amaçlamaktadır.
Dünyada ve Türkiye’de Savunma Sanayi Tesislerinin Güvenliği
Silah ve silahlarla ilgili teknolojileri, savunma sanayi ürünleri, askeri gücü artırdığı için, ülkeler açısından son derece önemli unsurlardır. Dolayısıyla bu alandaki kontrol mekanizması kaçınılmaz hale gelmektedir. Üretiminin güvenliğini ve lojistik hareketlerini kontrol altında tutmak önemlidir.İşte bütün bu konular ve bunların her türlü uzantıları “Savunma Sanayi Güvenliği” kavramının kapsamı içinde yer almaktadır.
Savunma sanayi sahibi olan ve olmaya çalışan hemen bütün ülkeler, harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve patlayıcı madde üreten sanayi kuruluşlarının kurulması, işletilmesi ve yükümlülükleri ile denetimlerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemeyi zorunlu görmüşlerdir. Genellikle kuzey yarım kürede bulunan ve dünyanın diğer kesimlerini sömüren “savunma sanayi sahibi” olan ülkelerin tümü iç hukuklarını birbirlerine benzer şekillerde düzenlemişlerdir. Bununla birlikte kendilerinin ürettiği savunma teknolojilerini de kontrol altında tutabilmek için çeşitli mekanizmalar geliştirme yoluna gitmişlerdir.
Bu bağlamda; dünyada, silah ve bunlarla ilgili teknolojilerin kontrolsüz bir şekilde yayılmasını önlemek maksadıyla ülkelerin, sattıkları silah ve teknolojilerinin nelerden ibaret olduğu konusunda birbirlerini haberdar etmek üzere gönüllülük esasına göre kurulan oluşuma “Silah İhracat Kontrol Sistemi” adı verilmektedir.
Silah İhracat Kontrol Sistemi kapsamında geliştirilmiş uygulamalardan; ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygunluk, kontrol altına alınan malzeme ve teknoloji mevzuatına uygunluk, bilgi değişimi uygunlukları bu alandaki önemli disiplin mekanizmalarıdır. Tesis Özel Güvenlik El Kitabı ( TÖGEK ) ise Ulusal Mevzuatımıza göre savunma sanayi mevzuatına yönelik lisans faaliyetlerinin kılavuzudur. Milli Savunma Bakanlığının ilgili birimleri tarafından denetimi sağlanır. Gümrük mevzuatına uygunluk ise Gümrük Müsteşarlığı tarafından takip ve kontrol edilmektedir. İhracat mevzuatımıza göre; ihracatına izin verilen malzeme ve teknolojilerin listesi her yıl ocak ayında 5201 sayılı Kanun gereğince; Kontrole tabi tutulacak harp araç gereçleri ile silah ve yedek parçaları, askerî patlayıcı maddeler, bunlara ait teknolojiler adıyla Milli Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanmaktadır.